Trong Kiến Trúc hiện đại, cầu thang là bộ phận rất quan trọng, có tác dụng kết nối các tầng lại với nhau. Cầu thang thường được thiết kế ở không gian bên trong ngôi nhà, bởi vậy vị trí và hình dáng của cầu thang có ảnh hưởng rất lớn tới bố cục và thẩm mỹ bên trong ngôi nhà.
Ở góc độ Kiến Trúc, thông thường người ở tầng trên mỗi ngày phải lên xuống cầu thang ít nhất vài lần nên rất dễ xảy ra sự cố hoặc trượt ngã là rất có khả năng. Bởi vậy việc thiết kế cầu thang phải đảm bảo các tiêu chuẩn thiết kế như: Độ dốc của cầu thang, chiều rộng cầu thang, chiều rộng mặt bậc, chiều cao cổ bậc, chiều cao lan can …
Ở góc độ Phong Thuỷ, cầu có tác dụng dẫn khí dẫn khí và là nơi động khí rất mạnh nên có ảnh hưởng rất lớn đến vận khí của toàn ngôi nhà. Vì vậy việc thiết kế cầu thang theo Phong Thuỷ là hết sức cần thiết.
Lý khí: Vị trí đặt cầu thang
Cầu thang gồm 2 phần: Động khẩu và Lai mạch
Động khẩu được tính từ 1-3 bậc thang đầu tiên. Lai mạch là phần còn lại của thang; bao gồm cả chiếu nghỉ lẫn thân thang. Khi thiết kế cầu thang theo Phong Thuỷ thì Động khẩu quan trọng hơn Lai mạch. Vì động khẩu là nơi tiếp thu khí, còn Lai mạch là nơi dẫn khí và luân chuyển khí đến các tầng.
Vì cầu thang thuộc Thuỷ lại có tác dụng dẫn khí nên quan trọng nhất là phải tiếp nhận được sinh vượng kh. Chính vì thế mà quan trọng nhất là phần Động khẩu phải nằm ở cung vị có sao sinh vượng khí của Hướng tinh. Tiếp đến là phần Lai mạch nếu nằm ở cung vị có sinh vượng khí của hướng tinh lại càng tốt. Trong thực tế phần Lai mạch nằm hết trong cung tốt là khó vì lai mạch thường kéo dài 2 đến 3 cung. Do đó cơ bản nhất khi thiết kế cầu thang theo Phong Thuỷ là vị trí đặt Động khẩu.
Ví dụ: Nhà hướng Đông Bắc 30 độ tức toạ Mùi hướng Sửu, nhà được xây dựng trong vận 8. Ngôi nhà có kích thước 9*18m, xây dựng 2 tầng; cầu thang được bố trí như sơ đồ bên dưới ta thấy:
Phần động khẩu: 3 bậc cầu thang đầu tiên nằm tại vị trí đón khí. Có sao hướng tinh sinh khí Nhất Bạch, lại có cặp sao 1-4 là sao Văn Xương. Là Thuỷ Mộc tương sinh, phát về công danh khoa bảng.
Phần lai mạch: Phần cầu thang còn lại có tác dũng dẫn khí và luân chuyển khí nằm ở cung vị có sao sinh khí hướng tinh Cửu Tử.
Kết luận: Cầu thang được thiết kế hoàn toàn ở cung vị có sao hướng tinh là Sinh Khí nên có thể coi là đạt yêu cầu về mặt lý khí, chủ về tài lộc công danh đều suôn sẻ.
Hướng của cầu thang
Hướng của cầu thang bao gồm hướng của Động khẩu và hướng của Lai mạch. Bởi vì hướng của cầu thang cũng là hướng để tiếp nhận khí nên ta cũng coi trọng hướng của Động khẩu hơn của Lai Mạch. Đồng thời hướng của cầu thang được tính từ trên xuống dưới của Động khẩu làm hướng cầu thang và lấy hướng đối diện làm toạ. Theo Phong Thuỷ thì Hướng của cầu thang phải hướng ra nơi có sao sinh vượng khí của Hướng tinh.
Theo Phong Thuỷ Loan đầu thì cầu thang không nên đâm thẳng ra cửa vì cho rằng sẽ làm khí bị thoát ra ngoài và thất thoát về tiền bạc. Tuy vậy trường hợp này chỉ đúng 1 phần thôi, trong trường hợp này cần phải dựa vào Phi tinh để xem. vị trí của cầu thang cũng như vị trí của cửa như thế nào.
Cầu thang đâm thẳng ra cửa sẽ xấu nếu cầu thang hướng ra cửa mà có suy, tử khí của Hướng tinh bay đến. Cửa và cầu thang đều là những vật dẫn khí mạnh của căn nhà nên khi gặp phải trương hợp này sẽ làm hung khí tăng lên nhiều mà khiến cho nhà đó hao tổn nặng về tài lộc
Còn ngược lại, Động khẩu của cầu thang ở cung vị tốt và cửa mở ở cũng ở vị trí đón được sinh vượng khí. Trường hợp này cầu thang đâm thẳng ra cửa sẽ không xấu.
Loan đầu: Bố cục cầu thang theo Phong Thuỷ
Bố cục lý tưởng của cầu thang chính là men theo bức tường và cầu thang không nên quá hẹp vì sẽ tạo cảm giác bí bách. Khi thiết kế cầu thang phải để rộng rãi, không chỉ tạo cảm giác thoải mái mà còn an toàn. Đồng thời độ dốc cầu thang cũng nên ở mức vừa phải để đảm bảo việc đi lại tiện lợi, không bị mất sức.
Số bậc cầu thang: Có nhiều cách tính số bậc cầu thang nhưng phổ biến nhất là theo quy luật “Sinh – Lão – Bệnh – Tử”. Khi thiết kế cầu thang nên tính toán để số bậc cầu thang rơi vào cung Sinh tượng trưng cho Sinh Khí cũng như một sự khởi đầu mới đầy may mắn cho ngôi nhà. Ví dụ 17, 21 hoặc 25 bậc ….
Cầu thang tránh nằm trên bếp: Trường hợp này đã được nói đến trong phần thiết kế Bếp theo Phong Thuỷ. Khi cầu thằng nằm trên bếp sẽ làm cho bếp bị đè nén khiến tài vận không vượng được. Hướng cầu thang trực xung với bếp và vệ sinh cũng là trường hợp cần tránh khi thiết kế cầu thang.
Cầu thang nằm chính giữa ngôi nhà: Tâm nhà là nơi tiếp nhận năng lượng của 24 sơn hướng . Cho nên khi khi cầu thang để ở giữa nhà sẽ khiến cho cầu thang không nhận được chính khí của sơn hướng cụ thể nào mà bao gồm nhiều sơn hướng. Điều này khiến cho trường khí tại đây bị nhiễu. Mà cầu thang lại là vật dẫn khí nên sẽ dẫn khí trường bị nhiễu đến toàn căn nhà mà gây nên những ảnh hưởng bất lợi. Cho dù vị trí giữa nhà là sao sinh vượng khí của hướng tinh thì cũng vẫn bị ảnh hưởng. Cần lưu ý là cầu thang phải nằm đúng tâm nhà mới có tác dụng xấu; còn trường hợp gần sát tâm nhà thì chưa chắc đã xấu.
Hồ Quang Vinh – Phong Thuỷ Hồng Phúc